Łomża, dnia 30 marca 2020 r.

N.271/B/2020

DEKRET

w sprawie duszpasterstwa w stanie epidemii

Mając na uwadze Dekrety Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów «In tempore Covid -19» z dnia 19 marca 2020 roku i «In tempore Covid-19 (II)» z dnia 25 marca 2020 roku, „Wskazania Prezydium Konferencji Episkopatu Polski dla biskupów odnośnie do sprawowania czynności liturgicznych w najbliższych tygodniach” z dnia 21 marca 2020 roku oraz biorąc pod uwagę „Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii” (Dz. U. poz. 522) i „Komunikat Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski w związku z kolejnym ograniczeniem liczby uczestników zgromadzeń” z dnia 24 marca 2020 roku, zarządzam co następuje:

SPRAWOWANIE SAKRAMENTÓW

• Od dnia 25 marca w każdej Mszy Świętej lub w innych celebracjach może uczestniczyć maksymalnie do 5 osób, nie licząc osób sprawujących posługę (por. gov.pl). Zatem oprócz kapłanów i kilku niezbędnych usługujących, mają to być w pierwszej kolejności osoby zamawiające intencję mszalną. Na drzwiach kościołów trzeba wywiesić stosowną informację, przekazując ją wiernym także drogą internetową. Jeśli przewidziano Mszę św. koncelebrowaną, to w celu umożliwienia uczestnictwa w niej przedstawicielom rodzin zamawiających każdą z intencji należy rozważyć odprawienie osobnych celebracji. Jeśli grupa osób chcących uczestniczyć w Eucharystii nieznacznie przekroczy dozwoloną cyfrę 5 osób, można zachęcić wiernych do poczekania na Mszę św., która zostanie odprawiona zaraz po tej, na którą przyszli. Praktyka ta nie jest możliwa w dniach Triduum Paschalnego. W kościołach, w których istnieje poważna trudność wyegzekwowania ograniczonej liczby uczestników liturgii należy rozważyć ewentualność sprawowania Mszy św. sine populo. Poza liturgią kościoły winny pozostawać w ciągu dnia otwarte umożliwiając wiernym modlitwę i przystąpienie do sakramentu pokuty.
• Ograniczenie liczby uczestników zgromadzenia do 5 osób obowiązuje również podczas liturgii pogrzebowej. W liczbie tej nie mieści się celebrans, ministrant czy pracownicy firmy pogrzebowej.
• W trosce o zdrowie i odpowiedzialność za innych, zwłaszcza za starszych, pamiętajmy o możliwości skorzystania z dyspensy od obowiązku niedzielnej i świątecznej Mszy Świętej, której udzieliłem do dnia 29 marca 2020 roku, a którą przedłużam niniejszym dekretem aż do odwołania (por. Dekret Biskupa Łomżyńskiego z dnia 12 marca br.N.224/B/2020). Korzystających z dyspensy zachęcam do osobistej i rodzinnej modlitwy oraz uczestnictwa w nabożeństwach transmitowanych za pośrednictwem mediów elektronicznych.
• Sprawowanie sakramentu pojednania i pokuty:
  • Przypominam o unikaniu wszelkich nadużyć związanych z sakramentem pokuty i pojednania (zob. Wskazania Prezydium Konferencji Episkopatu Polski dla biskupów odnośnie sprawowania czynności liturgicznych w najbliższych tygodniach z dnia 21.03.2020).
  • Należy udostępnić wiernym numer telefonu i adres mailowy, poprzez który można umówić się z duszpasterzem na indywidualną spowiedź.
  • Duszpasterze winni zachować dyspozycyjność wobec wiernych, którzy zwrócą się z prośbą o spowiedź.
  • Spowiedź winna mieć miejsce w osobnych pomieszczeniach, umożliwiających sprawowanie sakramentu z zachowaniem większej odległości między penitentem a spowiednikiem, lub – w razie takiej niemożliwości – w często dezynfekowanych otwartych konfesjonałach.
  • Osoby, które nie mają możliwości przystąpienia do spowiedzi, należy pouczyć o praktyce aktu żalu doskonałego i konieczności przeżycia sakramentu po ustaniu przeszkody.
  • Po ustaniu epidemii we wszystkich parafiach zorganizować należy spowiedzi parafialne.
• Pamiętając o zakazie odwiedzania osób będących w kwarantannie domowej, wiernym, którzy indywidualnie o to poproszą, należy udzielać Komunii św. poza liturgią.
• W związku ze zbliżającym się pierwszym piątkiem i pierwszą sobotą miesiąca, przypominam, że praktyka ta polega na przyjęciu komunii św. przez kolejnych 9 miesięcy. Jeśli zachodzi konieczność, należy przystąpić wcześniej do sakramentu pokuty i pojednania (niekoniecznie w pierwszy piątek). Jeśli w trakcie 9 pierwszych piątków nie uda się przyjąć komunii św., nie trzeba zaczynać od nowa, lecz kontynuować praktykę.

WIELKI TYDZIEŃ I ŚWIĘTE TRIDUUM PASCHALNE

• Niedziela Palmowa. Pamiątkę wjazdu Chrystusa do Jerozolimy należy odprawić według trzeciej formy (wejście zwykłe). Wszystkie obrzędy mają się odbyć wewnątrz budynku.
• Wielki Czwartek. Msza św. Krzyżma będzie odprawiona w Katedrze Łomżyńskiej o godz. 10:00 bez udziału ludu i duchowieństwa. Zapewnimy transmisję on-line, dzięki której będzie można się łączyć duchowo ze wspólnotą prezbiterium Kościoła łomżyńskiego. Poświęcone oleje księża dziekani będą mogli odebrać u ceremoniarza diecezjalnego. Uroczysta Msza Święta dla wszystkich kapłanów, połączona z odnowieniem przyrzeczeń kapłańskich, odprawiona zostanie po ustaniu stanu epidemii.
• Msza św. Wieczerzy Pańskiej
  • Msze św. odbywają się w katedrze, w kościołach parafialnych, w kościołach rektorskich. Wspólnoty zakonne mogą celebrować misteria w swoich kaplicach - publicznych i prywatnych - ale bez udziału osób z zewnątrz.
  • Obmycie nóg należy pominąć.
  • Należy pominąć procesję do ciemnicy na zakończenie uroczystości. Najświętszy Sakrament pozostawiamy w tabernakulum.
  • Z powodu stanu pandemii Stolica Apostolska zezwala kapłanom w tym dniu na odprawienie Mszy św. sine populo.
• Liturgia Męki Pańskiej w Wielki Piątek
  • Nabożeństwo może odbywać się bez udziału ludu.
  • W modlitwie powszechnej należy uwzględnić dodatkową intencję. Załącznik do niniejszego dekretu.
  • Podczas Adoracji Krzyża pocałunek należy zastąpić pokłonem.
  • Według uznania proboszcza bądź rektora kościoła można przygotować skromny grób z miejscem na wystawienie Najświętszego Sakramentu do indywidualnej adoracji, ale bez procesyjnego przeniesienia Najświętszego Sakramentu.
  • Ojciec Święty Franciszek zatwierdził propozycję, aby zbiórka na Ziemię Świętą w roku 2020 została przeniesiona na niedzielę 13 września, w okolicy święta Podwyższenia Krzyża Świętego.
• Wielka Sobota. Z powodu przepisów administracyjnych, nie jest możliwa tradycyjna forma błogosławieństwa pokarmów w Wielką Sobotę. Rekomendujemy wiernym błogosławienie pokarmów w ramach liturgii domowej, podczas śniadania wielkanocnego, którego może dokonać ojciec, matka bądź inny członek rodziny, według załączonego formularza.
• Wigilia Paschalna:
  • zgodnie z wytycznymi Stolicy Apostolskiej może być sprawowana wyłącznie w kościołach katedralnych i parafialnych. Zezwalam na sprawowanie tej liturgii w Diecezji Łomżyńskiej także w kaplicach prywatnych i publicznych z zachowaniem obowiązujących przepisów.
  • Liturgia musi być sprawowana wewnątrz budynku.
  • W ramach Liturgii Światła - zamiast przygotowania i poświęcenia ogniska należy tylko zapalić paschał i wykonać
  • Liturgia chrzcielna musi być ograniczona tylko do poświęcenia wody i odnowienia przyrzeczeń chrzcielnych. Nie udziela się sakramentu chrztu św.. Pomija się też aspersję.
  • Na zakończenie Liturgii nie ma procesji rezurekcyjnej.
• Niedziela Zmartwychwstania. Należy zrezygnować z procesji rezurekcyjnej w poranek Wielkanocny. Zamiast procesji rezurekcyjnej zaleca się, aby celebrans na zakończenie liturgii udzielił błogosławieństwa Najświętszym Sakramentem.
• Ze względu na szczególne okoliczności w czasie Triduum Paschalnego można udzielać wszystkim, a nie tylko chorym, Komunii świętej zawsze, gdy o to poproszą.

ZASADY OGÓLNE

• Jak widzimy epidemia koronawirusa nie zmniejsza się lecz narasta. Jeszcze raz proszę o rozwagę i podtrzymywanie na duchu naszych parafian. Również nam samym nie wolno się zniechęcać. Św. Paweł pisze: "Przeto oddani posługiwaniu zleconemu nam przez miłosierdzie, nie upadamy na duchu" (2Kor 4,1). Potrzebujemy siebie nawzajem. Zachowajmy więc kontakt w modlitwie i przez słowo wsparcia dzięki rozmowom telefonicznym lub internetowo. Módlmy się razem, w ramach zespołu duszpasterskiego, Liturgią Godzin, Różańcem lub Koronką do Miłosierdzia Bożego. Czas, który stał się wolny od spotkań grup duszpasterskich, dużej ilości celebracji oraz zaangażowania rekolekcyjnego, niech wypełni lektura i medytacja.
• Dziękuję za transmisje Mszy św., zarówno przez media elektroniczne, jak też online. Dziękuję za cenne inicjatywy konferencji, katechez i rekolekcji organizowanych oraz prowadzonych w Internecie. Pojawia się u naszych wiernych sporo pytań natury duchowej i egzystencjalnej, na które oczekują odpowiedzi. Może warto napisać do nich list i opublikować go na stronach parafialnych. Tym bardziej, że mamy w przestrzeni publicznej dużo niepokojących, nieprawdziwych informacji opartych o tzw. objawienia prywatne. Mogą one wywoływać niepokój czy panikę. Naszym zadaniem jest przedstawianie wykładu katolickiej wiary, także pod tym względem. Należy zwrócić uwagę na osoby potrzebujące z terenu parafii w celu zapewnienia im wsparcia i pomocy materialnej.
• Przypominając swoje wcześniejsze zalecenia, zobowiązuje w sumieniu wszystkich kapłanów do pozostania w parafiach i zaprzestania w tym czasie niekoniecznych odwiedzin swoich rodziców i bliskich. Niech to będzie czas modlitwy, refleksji oraz czuwania z posługą w naszych świątyniach.

Serdecznie dziękuję kapłanom za ich posługę w niełatwych okolicznościach epidemii, a wszystkim wiernym za dojrzałe i odpowiedzialne stosowanie się do zarządzeń. Żywię nadzieję, że obecna sytuacja przeżywana przez nas wszystkich w duchu wiary, przyniesie dobre owoce w życiu całej wspólnoty Kościoła. Proszę wszystkich, aby nie ustawali w wysiłku duchowego łączenia się ze Zbawicielem, a cierpienia, których teraz szczególnie doświadczają, zechcieli składać Panu Bogu jako duchową ofiarę w intencji zatrzymania epidemii i odnowy duchowej społeczeństwa.

Ufam, że im bardziej zmobilizujemy się jako społeczeństwo do przezwyciężenia kryzysu sanitarnego, tym szybciej i z tym większą radością zgromadzimy się wokół ołtarzy w naszych kościołach, by dziękować Bogu za dar nowego życia.

Ogarniam wszystkich modlitwą i z serca błogosławię.

+ Janusz Stepnowski

BISKUP ŁOMŻYŃSKI

ks. Artur Szurawski

KANCLERZ KURII